Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Calamandrié
Teucrium chamaedrys
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pichot-chaine, Erbo-dóu-pichot-chaine, Cheineto, Erbo-di-masco, Pichot-roure.
Noms en français : Germandrée d'Allemagne, Germandrée petit chêne.
Descripcioun :Lou pichot-chaine, proun coumun, se rescountre sus li roucaio e tepiero seco de garrigo fin qu'i mountagno mejano. Se recounèis à sa flour roso e, de segur à sa fueio que douno d'èr à-n-aquelo dóu chaine en tout pichot (mai pas toujour).
Usanço :Es uno planto couneigudo pèr èstre "depurativo" que se bèu en tisano : "Es lou meiour depuratiéu qu'eisisto" (O. Madon, op.cit. p. 137). Ajudo à lucha contro lou mau d'os : "Iéu fasiéu uno curo de pichot-roure : uno enfusioun lou matin, uno infusioun lou souar, pendènt 21 jour, au printèms e à l'autouno, dous cop pèr an. S'acampo au printèms, quant es flouri (ib.).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Teucrium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Teucrium chamaedrys L., 1753